Gallai gweithwyr ym mhorthladdoedd a meysydd awyr Cymru golli'r hawl i streicio

O dan y Ddeddf Streiciau newydd, mae gweinidogion Ceidwadol wedi cyflwyno lefelau gwasanaeth gofynnol ar gyfer staff llu'r ffin ar draws Prydain Fawr.

Ym marn TUC Cymru, bydd cyflwyno lefelau gofynnol o wasanaeth yn Llu’r Ffiniau:

• gosod cyfyngiadau difrifol ac annerbyniol ar hawl sylfaenol gweithiwr i weithredu'n ddiwydiannol i amddiffyn ei gyflog a'i amodau
• bod yn ddidostur: gallai arwain at ddiswyddo gweithwyr unigol am gymryd rhan mewn gweithredu diwydiannol a gefnogwyd mewn proses ddemocrataidd. Fe allai undebau llafur wynebu iawndal mawr.
• bod yn wrthgynhyrchiol: mae dadansoddiad Llywodraeth y DU ei hun wedi rhybuddio y gallai arwain at fwy o streiciau a mwy o weithredu'n brin o streic.

Mae llywodraeth y DU hefyd wedi cyflwyno lefelau gwasanaeth gofynnol ar gyfer gweithwyr rheilffordd ledled Prydain a gweithwyr ambiwlans yn Lloegr. Mae'r rhain yn rhoi'r pŵer i gyflogwyr gyhoeddi hysbysiadau gwaith, i orfodi gweithwyr i ddod i mewn i waith, er eu bod wedi pleidleisio i streicio.

Mae'r rheoliadau ar gyfer staff Llu'r Ffiniau yn arbennig o llym gan eu bod yn ei gwneud yn ofynnol i staff gynnal gwasanaeth arferol ar ddiwrnod streic. Mae'r rheolau llym ar rym y ffin yn gyfystyr â chyfyngiad difrifol iawn ar yr hawl i streicio.

Mae'r Ddeddf Streiciau hefyd yn cwmpasu sectorau eraill gan gynnwys iechyd ac addysg. Ar hyn o bryd mae llywodraeth y DU yn ymgynghori ar reolau ar gyfer gwasanaethau ysbytai ac ysgolion. Mae TUC Cymru o'r farn gryf na ddylai'r rheolau hyn fod yn berthnasol i Gymru, nid yn unig oherwydd eu bod yn ymosodiad ar hawliau gweithwyr, ond hefyd oherwydd mai cyfrifoldeb llywodraeth Cymru yw'r gwasanaethau hyn ac nad mater i Whitehall yw eu rheolaeth.

Mae llywodraeth Cymru, Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru a Chyflogwyr GIG Cymru i gyd wedi dweud y byddan nhw'n gwneud popeth o fewn eu gallu i osgoi defnyddio hysbysiadau gwaith. Mae TUC Cymru wedi croesawu'r datganiadau hyn. Maent yn dangos ymrwymiad i'r Ffordd Gymreig o weithio mewn partneriaeth gymdeithasol.