Dyddiad cyhoeddi
The Welsh Government’s net-zero commitments include increasing the number of electric vehicles in public sector fleets by 2030. But who will fix and maintain all of those new vehicles? In Swansea, Unite worked with the Council to retrain the existing vehicle maintenance workers.

Ar hyn o bryd, mae gan Gyngor Abertawe 60 o gerbydau trydan yn ei fflyd. Bydd 200-300 arall cael eu cyflwyno yn ystod y blynyddoedd nesaf. Pan gyflwynwyd cerbydau trydan i’r fflyd am y tro cyntaf, cafodd gwaith cynnal a chadw ei roi i is-gontractwyr. Ond datgelodd y pandemig nad oedd hon yn strategaeth gadarn. Mae rhoi’r gwaith ar gontract allanol hefyd yn peryglu swyddi cynnal a chadw cerbydau yng Nghyngor Abertawe. Felly, penderfynodd y Cyngor wneud y gwaith hwn yn fewnol.

Mark Barrow yw Rheolwr Fflyd yr Uned Drafnidiaeth Ganolog yng Nghyngor Abertawe. Sylweddolodd fod angen hyfforddi’r gweithwyr ar frys er mwyn cynnal a chadw cerbydau trydan a thrafododd y mater gyda Jason Strannigan, Cynullydd Unite yng nghangen Unite Cyngor Dinas Abertawe.

Undebau’n agor y drws i gyfleoedd hyfforddi

Unite yn cefnogi Cyngor Abertawe i hyfforddi staff i gynnal a chadw cerbydau trydan

Mae perthynas Unite â’r Cyngor wedi’i hen sefydlu. Ychydig flynyddoedd yn ôl, helpodd Unite i ddarparu hyfforddiant i yrwyr Cerbydau Nwyddau Trwm (HGV) yn y Cyngor, gyda chefnogaeth Cronfa Ddysgu Undebau Cymru (WULF). Roedd yr hyfforddiant yn torri tir newydd. Agorodd y drws i gefnogi hyfforddiant gyrwyr gan gyllid Llywodraeth Cymru. Mi wnaeth hefyd gryfhau’r llwybr ar gyfer cydweithio parhaus rhwng Unite a’r Cyngor.

Roedd Strannigan yn allweddol o ran cyfeirio’r Cyngor at gefnogaeth gan Unite. Drwy arweiniad gan brosiect WULF Unite, roeddent yn gallu sicrhau cyllid ar gyfer yr hyfforddiant gan y rhaglen Cyfrifon Dysgu Personol (PLA). Fe wnaeth Unite hefyd roi’r Cyngor mewn cysylltiad â Choleg Gŵyr, y darparwr addysg bellach lleol, i ddarparu’r hyfforddiant.

Swyddi gwyrdd, diogel

Hyd yma, mae’r holl dechnegwyr yng Nghyngor Abertawe wedi cael eu hyfforddi hyd at IMI Lefel 3 mewn cynnal a chadw cerbydau trydan a hybrid. Mae gan weithwyr y sgiliau gwyrdd erbyn hyn i adlewyrchu’r newid ym mhroffil y fflyd.

Mae’r cynnydd mewn gwaith cynnal a chadw cerbydau mewnol hefyd wedi diogelu eu swyddi wrth i ni ddatblygu’n economi werdd. Dywed Jason Strannigan, “Rydyn ni’n gwybod po fwyaf o wasanaethau sy’n cael eu cadw’n fewnol, gorau oll. Mae’n diogelu swyddi gweithwyr Cyngor Dinas Abertawe ar gyfer y dyfodol. Mae hon yn berthynas waith dda iawn rhwng Unite a’r Uned Drafnidiaeth Ganolog.”

Mae Cyngor Abertawe bellach mewn sefyllfa well i ddelio â heriau’r dyfodol o ganlyniad i’r newid i sero-net. Dywedodd Mark Barrow, Rheolwr Fflyd, “Mae gen i fwy o hyder wrth drosglwyddo’r fflyd i gerbydau allyriadau isel iawn ac yn y trawsnewid i sero-net wedi hynny...mae hyn yn rhan o’r strategaeth gyfan...cadernid yw’r gair allweddol. Mae hyn yn cyd-fynd â’r strategaeth drawsnewid ehangach ar gyfer y fflyd gyfan. Mae’n gwarantu diogelwch swyddi yn y dyfodol. Mae hefyd wedi creu model o arfer da a fydd yn debygol o gael ei efelychu ar draws awdurdodau eraill...Mae’r sylfaen yn ei le; rydyn ni’n barod i fynd.”

Mwy o angen am hyfforddiant sgiliau gwyrdd

Mae Unite yn cynrychioli gweithwyr ar draws nifer o sectorau y bydd targedau sero net yn effeithio arnynt. Mae hyfforddiant mewn sgiliau gwyrdd yn rhan bwysig o strategaeth drawsnewid gyfiawn yr undeb.

Mae’r hyfforddiant yn dangos y bartneriaeth bwysig rhwng undebau a chyflogwyr o ran hwyluso’r broses o drawsnewid i fod yn economi werdd. Esbonia Richard Jackson, Trefnydd Dysgu Rhanbarthol WULF Unite: “Rydyn ni’n cynnig dull cadarnhaol – uwchsgilio, cyfeirio, a darparu sgiliau hyfforddi... gan gysylltu’r holl randdeiliaid â’i gilydd i greu rhwydweithiau cefnogi. Rydyn ni’n gallu edrych ar arferion gorau...a datblygu arferion gorau fel rydyn ni wedi gwneud yma.”

Ar hyn o bryd, mae TUC Cymru yn cynnig nifer o ffyrdd o gael gafael ar wybodaeth a hyfforddiant sgiliau gwyrdd.