Cymorth dileu swyddi yn ystod argyfwng y coronafeirws

Mae TUC Cymru wedi ymrwymo i roi cyngor ac arweiniad clir i weithwyr, cynrychiolwyr a swyddogion undeb yn ystod yr argyfwng hwn. Mae darparu gwybodaeth a chymorth i’r rheini sydd fwyaf ei angen yn anoddach ar y foment, ond mae’n bwysicach nag erioed.

Drwy’r cynlluniau i gyflogwyr megis y Cynllun Cynnal Swyddi a chyflwyno’r cynllun ffyrlo gellir arbed y rhan fwyaf o swyddi yn y tymor byr ar draws Cymru. Ond mae pobl yn dal i golli eu swyddi. A gellid bod gwaeth i ddod wrth i’r argyfwng ddatblygu ac effeithio ar ein heconomi.

Mae’r dudalen hon yn rhoi ichi wybodaeth i’ch helpu i gynghori aelodau ynglŷn â’u hawliau os ydynt yn wynebu colli eu swyddi. Mae’n rhoi trosolwg ar y rhaglenni a’r asiantaethau perthnasol a all helpu.

Mae llawer o’r cymorth sydd ar gael yng Nghymru wedi cael ei addasu fel bod modd cael gafael arno yn ystod yr argyfwng ac mae’r mwyafrif helaeth o’r cymorth yn dal ar gael i weithwyr ar yr adeg hon. Os hoffech gael rhagor o wybodaeth neu os hoffech inni eich helpu i gysylltu â’r asiantaethau cymorth perthnasol ar eich rhan yna cysylltwch â ni ar wtuc@tuc.org.uk neu 029 2034 7010.

Hanfodion dileu swyddi i gynrychiolwyr undeb

Pan fydd swyddi dan fygythiad, mae cynrychiolwyr yno i gefnogi aelodau. Gallwch baratoi drwy wneud yn siŵr eich bod yn gwybod sut mae dileu swyddi’n gweithio a beth yw eich rôl chi. Ar ddiwedd yr adran hon byddwch yn gallu ateb cwestiynau sylfaenol gan aelodau, paratoi ar gyfer eich rhan mewn negodiadau, cymryd camau ymarferol i helpu i ddiogelu swyddi a buddiannau aelodau.

Dewisiadau eraill yn lle dileu swyddi

Dylai dileu swyddi fod yn ddewis olaf, felly rhaid i gyflogwyr drafod dewisiadau eraill. Bydd yr adran hon yn eich helpu i baratoi i chwarae rhan weithredol. Byddwch yn dysgu am ddewisiadau y gallech eu hawgrymu, neu y gallai eich cyflogwr eu cynnig, a sut y gallwch negodi i gael y canlyniad gorau posibl i aelodau.

Cydraddoldeb, tegwch a hawliau

Mae gennych ran hanfodol i’w chwarae wrth wneud yn siŵr bod y broses ddileu swyddi yn deg ac yn trin pawb yn gyfartal. Bydd yr adran hon yn dweud wrthych sut i wneud yn siŵr bod proses ddethol a dileu swyddi eich cyflogwr yn deg, a sut i’w herio os nad yw’n deg. Cewch eich cyfeirio at fwy o wybodaeth wrth i chi fynd yn eich blaen, a chofiwch fod y canllaw llawn (saesneg yn unig) gennych os oes arnoch angen mwy o fanylion.

Rhoi cymorth i’n haelodau ar ôl colli swydd

Os yw diswyddiadau yn anochel, gallwch chi helpu aelodau i ailhyfforddi a dod o hyd i waith newydd. Ar ddiwedd yr adran hon, byddwch chi’n ymwybodol o rai dewisiadau sydd ar gael i aelodau a fydd yn cael eu diswyddo, a ffyrdd ymarferol i chi a chyflogwyr roi cymorth i aelodau.