Bydd pasbortau newydd y TUC a’r GMB yn helpu 54,000 o bobl anabl yng Nghymru i gael y cymorth sydd ei angen arnynt yn y gwaith

• Mae dadansoddiad newydd gan y TUC wedi datgelu bod bron i filiwn o bobl ledled y DU wedi newid eu swyddi neu wedi gorfod gadael eu gwaith y llynedd
• Roedd 54,290 yng Nghymru 
• Mae’r TUC a’r GMB yn lansio pasbort enghreifftiol i wneud yn siŵr bod pobl anabl yn cael yr addasiadau sydd eu hangen arnynt i ffynnu yn y gwaith
   

Mae’r TUC a’r GMB wedi lansio pasbort anabledd newydd i helpu bron i filiwn (946,010) o bobl anabl sy’n gadael eu gwaith neu’n newid cyflogwr bob blwyddyn i gael yr help sydd ei angen arnynt.

Mae pobl anabl yn gadael eu swyddi am bob math o resymau. Un rheswm y gellid ei atal yw pan na fydd cyflogwyr yn cyflawni’r ddyletswydd gyfreithiol sydd arnynt i wneud – ac i gadw – yr addasiadau rhesymol sydd eu hangen ar eu staff anabl i wneud eu gwaith.

Gydag un o bob 10 (390,808) o bobl anabl yn gadael eu swydd ac un o bob saith (555,190) yn dod o hyd i swydd newydd bobl blwyddyn, mae’r TUC a’r GMB yn credu ei bod yn hanfodol bod ffordd fwy llwyddiannus ac unedig yn cael ei chanfod i gytuno ar ac i gofnodi pa addasiadau y mae angen eu gwneud.

O ganlyniad mae’r TUC a’r GMB wedi cynhyrchu cytundeb addasiadau rhesymol enghreifftiol ar gyfer cyflogwyr, y gall cynrychiolwyr gytuno arno gyda’u cyflogwr, a phasbort templed ar gyfer addasiadau rhesymol, i gofnodi pa addasiadau sydd wedi’u gwneud i ddileu rhwystrau yn y gweithle.

Gallai’r addasiadau hyn gynnwys: darparu cyfarpar wedi’u haddasu’n arbennig (fel cadair, desg neu gyfrifiadur), newid dyletswyddau’r swydd dros dro, newid amseroedd egwyl neu batrymau gweithio, neu ganiatáu gweithio hyblyg neu amser i ffwrdd o’r gwaith ar gyfer apwyntiadau meddygol.

Ar ôl cytuno ar yr addasiadau, bydd pawb yn llofnodi’r pasbort. Gellir adolygu’r ddogfen yn rheolaidd ac mae’n golygu na fydd yn rhaid i bobl anabl ailadrodd eu gofynion bob tro y bydd eu rheolwr llinell yn newid, neu os bydd eu rolau yn y sefydliad yn newid. 

Meddai Swyddog Polisi TUC Cymru Rhianydd Williams: “Mae pobl anabl yn wynebu llawer o rwystrau wrth geisio dod o hyd i swyddi da, boddhaus. Rhaid i gyflogwyr wneud mwy i wneud yr addasiadau rhesymol sydd eu hangen arnynt.

“Mae gweithwyr anabl yn byw o dan fygythiad parhaus o golli eu haddasiadau rhesymol bob tro y bydd eu pennaeth neu eu swydd yn newid.

“Mae pasbort y TUC a’r GMB yn ffordd ddelfrydol o gofnodi’n swyddogol ac yn eglur pa addasiadau y cytunwyd arnynt, fel na fydd yn rhaid i weithwyr anabl fynd yn ôl i’r man cychwyn bob tro y byddant yn cael rheolwr neu rôl newydd.”

DIWEDD